Nedaleko od Kuršumlije, na uzvišenju koje se uzdiže nad gradom, iznad ušća Banjske u Toplicu, nalazi se manastir.
Ovaj manastir je najstarija zadužbina velikog župana Stefana Nemanje i podignut je između 1152. i 1166, a najkasnije
do 1168. godine.Crkva spada u red prototipa Raške škole. Ubrzo je pored manastira izgradio dvor, a Kuršumlija je, tada
poznata pod imenom Bele Crkve, postala sedište županije. Kako su, naime, Nemanjine zadužbine bile pokrivene olovnim
krovovima koji su se presijavali na suncu, narod ih je nazvao Belim Crkvama, a otuda je i naselje dobilo ime Bele Crkve.
Manastir je zapušten posle Velike seobe Srba 1690. godine, nakon čega su mu Osmanlije skinule olovni krov, čime je
otpočelo njegovo urušavanje. Vremenom su ostale manastirske građevine porušene, kao i sama crkva od koje je
opstao samo središnji deo, koji je pokriven 1910. godine. Nakon Drugog svetskog rata 1948. godine, otpočeli su radovi
na istraživanju celog kompleksa i rekonstrukciji manastirske crkve, koji su okončani 2003. godine.