Manastir Kumanica sa crkvom Svetog Arhangela Gavrila

Manastir Kumanica – Istorija, Znamenitosti i Bitne Informacije

Manastir Kumanica, jedan od najznačajnijih duhovnih i kulturnih spomenika jugozapadne Srbije, smešten je u idiličnom predelu uz reku Lim, na samoj granici sa Crnom Gorom. Ovaj vekovni hram, posvećen Svetom arhangelu Gavrilu, vekovima privlači vernike i putnike iz različitih krajeva. Njegova bogata istorija, mistične priče i duhovni značaj čine ga nezaobilaznim mestom za posetu.

Istorija Manastira Kumanica

Prvo pisano pominjanje Manastira Kumanica datira iz 1514. godine, mada arheološki dokazi ukazuju na to da njegovi temelji potiču još iz perioda između XIII i XV veka. Svoj procvat manastir je doživeo u XVI i XVII veku, kada je bio važno duhovno i kulturno središte ovog kraja. U tom periodu, u njegovim prostorijama čuvalo se čuveno Kumaničko četvorojevanđelje, jedno od najznačajnijih rukopisnih dela srpske srednjovekovne književnosti.

Nažalost, manastir je tokom XVIII veka doživeo rušenje i zapuštanje, a njegove svetinje, uključujući mošti Svetog Grigorija Kumaničkog, prenete su iz manastira. Pokušaji obnove započeti su tek u XX veku, a značajnu ulogu u dokumentovanju njegovog izgleda imao je akademik Aleksandar Deroko, koji je 1926. godine izradio prve nacrte osnove manastirske crkve.

Obnova i Savremeni Značaj Manastira

Tokom izgradnje železničke pruge Beograd–Bar, postojala je opasnost da manastir bude potpuno uništen. Ipak, zahvaljujući zalaganju Zavoda za zaštitu spomenika kulture, trasa je pomerena i manastir je sačuvan. Nakon višedecenijskog zapuštanja, manastir je konačno obnovljen i osvećen 12. novembra 2000. godine, uz podršku Narodnog muzeja u Prijepolju.

Danas Manastir Kumanica predstavlja važno mesto hodočašća i okupljanja vernika. Svake godine, 26. jula, na dan manastirske slave, održava se veliki sabor kojem prisustvuje više od 10.000 ljudi, a među posetiocima se mogu naći pripadnici različitih veroispovesti, što svedoči o njegovom univerzalnom značaju.

Mistična Moć i Narodna Predanja

Narodna verovanja pripisuju Manastiru Kumanica isceliteljske moći. Prema predanjima, slepi koji posete manastir mogu povratiti vid, hromi prohodaju, a nerotkinje ostaju u blagoslovenom stanju. Zbog ovih legendi, manastir često nazivaju “drugi Ostrog”, a njegov značaj prevazilazi lokalne okvire i širi se daleko van granica Srbije.

Kako Doći do Manastira Kumanica

Manastir Kumanica se nalazi na oko 40 km od Sjenice, u blizini sela Vrbnica. Put do njega vodi kroz netaknutu prirodu Peštera, koja tokom zime postaje neprohodna za obična putnička vozila, te je preporučljivo koristiti terenska vozila. Nedavno je put do manastira asfaltiran, što je olakšalo pristup velikom broju posetilaca.

Za one koji dolaze iz Crne Gore, najbliži grad je Bijelo Polje, udaljeno oko 15 km, dok je sa srpske strane najbliže mesto Brodarevo, koje se nalazi na oko 12 km od manastira.

Zaključak

Manastir Kumanica nije samo mesto bogate istorije i duhovnog značaja, već i simbol istrajnosti i vere. Njegova priča je svedočanstvo o snazi tradicije i o ljudima koji su ga vekovima posećivali i obnavljali, čuvajući ga kao svetionik nade i duhovnog isceljenja.

Bilo da dolazite iz verskih, istorijskih ili turističkih pobuda, poseta ovom svetom mestu ostavlja neizbrisiv utisak i pruža osećaj duhovnog mira i spokoja. Ukoliko planirate putovanje kroz jugozapadnu Srbiju, ne propustite priliku da posetite Manastir Kumanica – biser pravoslavne duhovnosti i arhitekture.