Manastir Šišatovac – Istorijat, Znamenitosti i Bitne Informacije
Manastir Šišatovac, jedan od najznačajnijih verskih i kulturnih spomenika Srbije, smešten je na južnim padinama Fruške gore. Ovaj manastir, bogate istorije i duhovnog značaja, predstavlja jedno od ključnih mesta srpske pravoslavne tradicije i baštine.
U nastavku ćemo istražiti njegov istorijski razvoj manastira Šišatovac, njegovu arhitekturu i značajne ličnosti povezane s njim.
Istorijat Manastira Šišatovac
Manastir je osnovan u 16. veku, tačnije 1520. godine, kada su monasi iz manastira Žiče, bežeći pred turskim osvajačima, stigli u Srem. Oni su na temeljima stare crkve posvećene Svetom Nikoli podigli novu svetinju, koju su posvetili Rođenju Presvete Bogorodice. Istorijski izvori govore da su 1545. godine u ovaj manastir prenete mošti Svetog Stefana Štiljanovića, srpskog vladara i svetitelja, koje su ovde počivale sve do 1942. godine, kada su premeštene u Saborni hram u Beogradu.
Tokom 17. i 18. veka, manastir je doživeo značajne promene i dogradnje. Godine 1758. započet je proces rekonstrukcije crkve, koji je trajao do 1778. godine. Ova obnova rezultirala je impozantnim hramom koji se po veličini i arhitektonskoj raskoši izdvaja od ostalih fruškogorskih manastira.
Manastir u Drugom Svetskom Ratu i Njegova Sudbina
Tokom Drugog svetskog rata, manastir je pretrpeo teška razaranja. Ustaške vlasti su 1941. godine zarobile monahe i poslale ih u logore, gde su mnogi izgubili život. Manastir je oštećen, a njegova vredna riznica opljačkana. Mošti Svetog Stefana Štiljanovića tada su premeštene u Beograd radi zaštite.
Nakon rata, manastir je delimično obnovljen, a tokom 20. i 21. veka nastavljeni su radovi na njegovoj restauraciji.
| Događaj | Datum |
|---|---|
| Osnivanje manastira Šišatovac | 1520. godine |
| Prenos moštiju sv. Stefana Štiljanovića | 1545. godine |
| Rekonstrukcija crkve | od 1758. do 1778. godine |
| Manastir Šišatovac dobija raskošan ikonostas | 1793. godine |
| Monasi manastira Šišatovac odvedeni u logor od strane ustaša | 1941. godine |
Znamenitosti i Arhitektura Manastira Šišatovac
Današnji izgled manastirske crkve potekao je iz perioda velike rekonstrukcije u 18. veku, a njena arhitektura predstavlja kombinaciju baroknog i gotskog stila, što je retkost u pravoslavnim hramovima ovog regiona.
Jedan od najznačajnijih elemenata manastira je njegov zvonik, sagrađen 1742. godine uz pomoć donacija znamenitog Vuka Isakovića. Unutrašnjost crkve krasi raskošan ikonostas koji je naslikao Grigorije Davidović-Obšić 1793. godine.
Biblioteka manastira nekada je bila među najznačajnijim u Srbiji, sa bogatom kolekcijom rukopisa i štampanih knjiga. Među najpoznatijim rukopisima nalazio se „Šišatovački apostol“, napisan na pergamentu još 1324. godine.
Značajne Ličnosti Povezane s Manastirom
Manastir Šišatovac bio je stecište mnogih uglednih ličnosti srpske kulture i duhovnosti. U periodu od 1812. do 1827. godine, u njemu je boravio arhimandrit Lukijan Mušicki, poznati pesnik i prosvetitelj, koji je ovde ugostio Vuka Karadžića i druge istaknute intelektualce tog vremena.
Takođe, u 19. veku u manastiru je služio i Petronije Trbojević, arhimandrit i doktor prava, koji je bio u rodbinskoj vezi sa slavnim naučnikom Nikolom Teslom. Zanimljivo je da su se u manastirskoj biblioteci čuvala pisma koja je Tesla slao svom rođaku.
Zaključak
Manastir Šišatovac predstavlja jedno od najvažnijih duhovnih i kulturnih nasleđa Srbije. Njegova bogata istorija, arhitektonska posebnost i značajne ličnosti koje su s njim bile povezane, Čine ga mestom od izuzetnog značaja za srpski narod. Danas je manastir nezaobilazna destinacija za turiste i vernike, koji u njemu pronalaze duhovni mir i nadahnuće.
FAQ – Manastir Šišatovac
Na jugozapadnim padinama Fruške Gore uz potok Remetu a blizu sela Ležimir nalazi se ovaj manastir, u itoimenom selu Šišatovac.
Manastir je osnovan 1520. godine, kada su monasi iz manastira Žiče prebegli na Frušku goru bežeći od osmanskih osvajanja.
Manastir je imao značajnu ulogu u očuvanju Srpske duhovnosti i kulture kroz vekove. Bio je centar književnosti, prepisivačke delatnosti i verskog života.
Da, manastir je pretrpeo ozbiljna oštećenja tokom Drugog svetskog rata i NATO bombardovanja 1999. godine, ali su obavljene restauracije kako bi se očuvao njegov autentičan izgled.
Manastir je izgrađen u tradicionalnom srpskom pravoslavnom stilu, sa uticajima baroka, koji se mogu videti na freskama i ikonostasu.
Čuveni Srpski ikonopisac Teodor Kračun oslikao je delove ikonostasa u manastiru, čime je dodatno obogatio njegovu umetničku vrednost.
Da, manastir posebno obeležava dan Svetog Nikole, koji se smatra njegovim zaštitnikom, kao i druge velike pravoslavne praznike.
Do manastira se može doći automobilom iz pravca Novog Sada ili Beograda, a postoje i pešačke staze za ljubitelje planinarenja i prirode. Tačnu lokaciju možete pronaći klikom na link “Google Mapa”