Manastir Lozica sa crkvom Svetom Arhangelu Gavrilu

Manastir Loznica – Istorija, Znamenitosti i Bitne Informacije

Manastir Loznica, nekadašnje duhovno središte, danas predstavlja značajnu istorijsku i versku znamenitost u podnožju planine Rtanj. Smešten u ataru sela Krivi Vir, na nešto više od tri kilometra od samog naselja, ovaj sakralni objekat vekovima čuva svoju priču i privlači kako vernike, tako i ljubitelje prirode i istorije.

Istorijat i Poreklo Manastira Loznica

Nema tačnih podataka o tome kada je manastir podignut, ali prvi pisani tragovi o njegovom postojanju potiču iz turskih popisnih knjiga iz 1455. godine. U tim zapisima se pominje kao verska ustanova u kojoj su boravila dva monaha. Pretpostavlja se da je izgrađen u XIV ili XV veku i da je posvećen Svetom Arhangelu Gavrilu.

Crkva je tokom svoje duge istorije prošla kroz dve značajne obnove – prvu 1680. godine, a drugu 1850. godine. Od tada neprekidno služi kao parohijska crkva sela Krivi Vir. Godine 1980. manastir Loznica je stavljen pod zaštitu Zavoda za zaštitu spomenika kulture.

• Prvi pisani tragovi o njegovom postojanju potiču iz turskih popisnih knjiga iz 1455. godine.
• U zapisima se pominje kao verska ustanova u kojoj su boravila dva monaha.
• Pretpostavlja se da je izgrađen u XIV ili XV veku i da je posvećen Svetom Arhangelu Gavrilu.
• Crkva je prošla kroz dve značajne obnove:
  • Prva obnova: 1680. godine.
  • Druga obnova: 1850. godine.
• Od 1980. godine, manastir Loznica je pod zaštitom Zavoda za zaštitu spomenika kulture.

Arhitektura Manastira Loznica

Manastirska crkva je građena u Moravskom stilu i ima trolisnu osnovu sa osmostranim kubetom. Zidana je od kamena, a potom omalterisana. Na zapadnom delu nalazi se mala priprata, dok istočnu stranu krasi petostrana oltarska apisda. Unutrašnjost hrama danas zahteva obnovu, a ikonopis koji je prisutan u crkvi relativno je novijeg datuma, a delo je ikonopisca Petra Manića iz Paraćina.

• Manastirska crkva je građena u Moravskom stilu.
• Ima trolisnu osnovu sa osmostranim kubetom.
• Zidana je od kamena, a potom omalterisana.
• Struktura crkve:
  • Na zapadu: mala priprata.
  • Na istoku: petostrana oltarska apisda.
• Unutrašnjost hrama danas zahteva obnovu.
• Ikonopis je novijeg datuma i delo je ikonopisca Petra Manića iz Paraćina.

Obnova i Budućnost Manastira Loznica

U novije vreme, pored crkve je podignut trem, a planirana je i izgradnja konaka, što bi omogućilo ponovno oživljavanje ovog svetog mesta. Zahvaljujući naporima Eparhije Timočke, na temeljima starog zdanja uskoro bi trebalo da nikne novo monaško prebivalište, čime bi Lozica ponovo postala aktivni manastir.

Duhovni i Verski Značaj

Manastir Loznica od davnina predstavlja duhovno utočište za vernike iz ovog kraja. Svake godine, 26. jula, crkva proslavlja svoju slavu, kada se okupljaju meštani i vernici iz okolnih krajeva kako bi prisustvovali svečanom bogosluženju i prelomili slavski kolač. Iako je crkva otvorena uglavnom tokom većih praznika, vernici i putnici namernici uvek mogu upaliti sveću, budući da je kraj ulaza ostavljen prostor za molitvu.

• Manastir Loznica vekovima predstavlja duhovno utočište.
• Svake godine, 26. jula, crkva proslavlja svoju slavu:
  • Meštani i vernici iz okolnih krajeva se okupljaju.
  • Svečano bogosluženje i prelom slavskog kolača.
• Crkva je otvorena uglavnom tokom većih praznika.
• Vernici i putnici namernici uvek mogu upaliti sveću u prostoru predviđenom za molitvu.

Prirodne Lepote i Atraktivnost Lokacije Manastira Loznica

Jedna od posebnih odlika manastira Loznica je njegov idiličan položaj u netaknutoj prirodi podno planine Rtanj. U neposrednoj blizini manastira nalaze se dva izvora hladne i bistre vode, za koje meštani veruju da imaju lekovita svojstva. Prvi izvor je smešten odmah kraj crkve, dok se drugi nalazi nešto dalje, u gustoj šumi. Osim izvora, prirodni dragulj ovog kraja je i vodopad Buk, koji se nalazi manje od dva kilometra od manastira. Tokom proleća i jeseni, kada je vodostaj najviši, njegov huk se može čuti i sa glavnog puta.

U okruženju Lozice raste i nekoliko značajnih stabala, među kojima se ističe stara lipa, čija raskošna krošnja pruža hladovinu i mesto za odmor. U njenom skrovištu često borave pčele, dok divlje trešnje u blizini pružaju sočne plodove posetiocima.

• Manastir Loznica je smešten u netaknutoj prirodi podno planine Rtanj.
• U neposrednoj blizini nalaze se dva izvora hladne i bistre vode:
  • Prvi izvor: odmah kraj crkve.
  • Drugi izvor: u gustoj šumi, na deset minuta hoda.
• Meštani veruju da voda ima lekovita svojstva.
• Vodopad Buk, prirodni dragulj ovog kraja.

Zaključak

Manastir Loznica je više od verskog objekta – to je mesto gde se prepliću istorija, duhovnost i prirodne lepote. Njegova mistična prošlost, okruženje bogato lekovitim izvorima i predivnim pejzažima, čine ga neprocenjivim delom kulturne baštine Srbije.

Bilo da ste vernik, ljubitelj prirode ili istraživač istorije, poseta Lozici je iskustvo koje nikoga ne ostavlja ravnodušnim.